Με δύο λόγια τι είναι και πως αντιμετωπίζεται η οσφυϊκή δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου) ;
Η οσφυϊκή δισκοκήλη είναι μία πάθηση στην οποία πιέζεται ένα ή περισσότερα νεύρα από ένα κομμάτι φθαρμένου δίσκου στη σπονδυλική στήλη. Εκδηλώνεται με πόνο καιμούδιασμα στο πόδι. Η αντιμετώπιση είναι συνήθως συντηρητική, με ξεκούραση, φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Σε ένα ποσοστό 5-10% ο πόνος είναι αφόρητος και επίσης προστίθεται μυϊκή αδυναμία (παράλυση) του ποδιού στα συμπτώματα. Στις περιπτώσεις αυτές η αντιμετώπιση είναι νευροχειρουργική, με τη μέθοδο τηςμικροδισκεκτομής.
Η οσφυϊκή δισκοκήλη είναι μία πάθηση στην οποία πιέζεται ένα ή περισσότερα νεύρα από ένα κομμάτι φθαρμένου δίσκου στη σπονδυλική στήλη. Εκδηλώνεται με πόνο καιμούδιασμα στο πόδι. Η αντιμετώπιση είναι συνήθως συντηρητική, με ξεκούραση, φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Σε ένα ποσοστό 5-10% ο πόνος είναι αφόρητος και επίσης προστίθεται μυϊκή αδυναμία (παράλυση) του ποδιού στα συμπτώματα. Στις περιπτώσεις αυτές η αντιμετώπιση είναι νευροχειρουργική, με τη μέθοδο τηςμικροδισκεκτομής.
Τι είναι ο δίσκος ;
Ο δίσκος (μεσοσπονδύλιος δίσκος) είναι ένα ελαστικό «μαξιλαράκι» ανάμεσα σε δύο σπονδύλους. Επιτρέπει στη μέση να εκτελεί τις κινήσεις της (κάμψη, έκταση, στροφή, πλάγιες κινήσεις) χωρίς να καταπονείται, επειδή απορροφά τους κραδασμούς. Αποτελείται από ένα σκληρό περίβλημα και το εσωτερικό του, που είναι ελαστικό και περιέχει πολύ νερό (σαν τσίχλα).
Τι σημαίνει «φθορά του δίσκου» ;
Με την πάροδο του χρόνου, ο δίσκος χάνει ένα μέρος του νερού που περιέχει (αφυδατώνεται). Άρα χάνει την ελαστικότητά του και μειώνεται το ύψος του. Το περίβλημά του εμφανίζει σταδιακά ρήξεις («σκάει» κατά τόπους) και το εσωτερικό του βγαίνει από το περίβλημα και πιέζει τα νεύρα. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από μία απότομη κίνηση (όπως όταν κάποιος σηκώνει ένα βάρος) ή και μετά από χρόνια καταπόνηση της μέσης.
* υπολογίζεται πως από την χρόνια αφυδάτωση των μεσοσπονδύλιων δίσκων, μετά τα 40 χάνουμε 1 εκατοστό σε ύψος για κάθε δεκαετία της ζωής μας. Αυτό εξηγεί την μικρή μείωση στο ύψος στους ανθρώπου μεγάλης ηλικίας.
Τι είναι η δισκοκήλη;
Ο όρος κήλη σημαίνει την έξοδο (ή αλλιώς την προβολή) του δίσκου μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα και πίεση πάνω σε ένα ή περισσότερα νεύρα. Η κήλη μπορεί να συμβεί στον αυχένα, ή στην οσφύ (μέση) και πολύ σπανιότερα στη θωρακική μοίρα.
Μπορούμε να παρομοιάσουμε αυτό που συμβαίνει με τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, με ένα σωληνάριο με οδοντόκρεμα. Όταν το σωληνάριο είναι κλειστό, πιέζοντας στη μία μεριά, η οδοντόκρεμα μετακινείται στην άλλη πλευρά, λόγω της ελαστικής της υφής. Αν τρυπήσουμε το σωληνάριο με ένα καρφί και πιέσουμε, θα βγει μια ποσότητα από την οδοντόκρεμα, που δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Έτσι ακριβώς γίνεται με το ελεύθερο κομμάτι δίσκου : βγαίνει από το περίβλημα (ινώδης δακτύλιος) και πιέζει τα νεύρα, αλλά δεν μπορεί να γυρίσει πίσω.
Εικόνα 1 : το παράδειγμα με το σωληνάριο της οδοντόκρεμας, μας δίνει μια χαρακτηριστική εικόνα της δισκοκήλης.
Τι προκαλεί η πίεση ενός νεύρου στη μέση ;
Μπορεί να προκαλέσει πόνο στο πόδι (ισχιαλγία) , μούδιασμα και ίσως παράλυση στο πόδι.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μαζική πίεση πολλών νεύρων στη μέση, μπορεί να προκαλέσει αδυναμία και στα 2 πόδια, μούδιασμα στα γεννητικά όργανα και προβλήματα στην ούρηση (πχ ακράτεια), την αφόδευση και τη σεξουαλική λειτουργία. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ιππουριδική συνδρομή και χρειάζεται επείγουσα νευροχειρουργική αντιμετώπιση.
Ποια είναι η φυσική πορεία της οσφυϊκής κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Φυσική πορεία σημαίνει το πως εξελίσσεται μία πάθηση από μόνη της, χωρίς κάποια θεραπευτική παρέμβαση.
Η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου στην οσφύ, ξεκινάει συνήθως με έναν πόνο στη μέση, μετά από μία απότομη κίνηση, άρση μεγάλου βάρους κλπ. Ο πόνος στη μέση σταδιακά μαλακώνει και μετά από λίγο καιρό, επανέρχεται, δηλ. παρουσιάζει υφέσεις και εξάρσεις.
Με την πάροδο του χρόνου ο πόνος μετατοπίζεται σε ένα πόδι. Συνήθως υπάρχει πόνος στα κεντρικά σημεία του κάτω άκρου (δηλ. το γλουτό, το μηρό και τη γάμπα) και μούδιασμα στα περιφερικά σημεία (τα δάχτυλα και το πέλμα).
Ο ασθενής βρίσκει ανακούφιση σε διάφορες στάσεις, πχ αν ξαπλώσει με κεκαμμένα τα γόνατα. Ο βήχας χαρακτηριστικά προκαλεί ή εντείνει τον πόνο.
Επίσης, σε κάποια έξαρση της νόσου αρχίζει και εμφανίζεται μυϊκή αδυναμία (παράλυση) στο πόδι. Δεν είναι σπάνιο ο πόνος να χάνει τη βαρύτητά του και να εντείνεται η παράλυση : ο ασθενής νιώθει καλύτερα από την υποχώρηση του πόνου, αλλά η αδυναμία χειροτερεύει.
Τέλος, η πίεση πάνω στα νεύρα της οσφύος μπορεί να προκαλέσει και διαταραχές από την ούρηση, την αφόδευση και τη σεξουαλική λειτουργία.
Τι πρόβλημα με την ούρηση μπορεί να παρουσιάσει ένας ασθενής με οσφυϊκή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Αρχικά παρουσιάζεται δυσκολία στην έναρξη της ούρησης (ο ασθενής ζορίζεται για να αρχίσει) ή κατακράτηση ούρων. Επίσης μπορεί να υπάρχει μειωμένη αίσθηση στην κύστη.
Σε πιο προχωρημένα στάδια, εμφανίζεται συχνουρία και επιτακτική ούρηση δηλ. ο ασθενής νιώθει έντονη την ανάγκη να πάει στην τουαλέτα, γιατί αλλιώς νιώθει πως «θα του φύγουν». Ορισμένες φορές όντως έχουμε ακράτεια ούρων.
Υπάρχει περίπτωση να έχουμε κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου στη μέση και να μην υπάρχει πόνος στο πόδι ;
Υπάρχει η πολύ σπάνια περίπτωση (περίπου 1 στα 1000 περιστατικά) μίας κεντρικής κήλης, που εκδηλώνεται με συμπτώματα διαλείπουσας χωλότητας ή ιππουριδικής συνδρομής.
Με ποιες εξετάσεις μπαίνει η διάγνωση της οσφυϊκής κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Η διάγνωση σχεδόν πάντα μπαίνει από το ιστορικό και τη νευρολογική εξέταση της οσφύος και των κάτω άκρων.
Η επιβεβαίωση γίνεται με απεικονιστικές εξετάσεις : απλές ακτινογραφίες της οσφύος και μαγνητική τομογραφία.
Σε σπάνιες περιπτώσεις θα χρειαστεί νευροφυσιολογικός έλεγχος.
Πως αντιμετωπίζεται η οσφυϊκή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Η αντιμετώπιση είναι συνήθως συντηρητική. Σε ένα ποσοστό 5-10% η αντιμετώπιση είναι νευροχειρουργική.
Εικόνα 2 : Η οσφυϊκή δισκοκήλη είναι μια συχνότατη νόσος, μέρος της εκφυλιστικής νόσου τηςσπονδυλικής στήλης.
Ποια είναι η συντηρητική αντιμετώπιση ;
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει :
1. ξεκούραση στο κρεβάτι : μόνο για 2-3 μέρες. Περισσότερες ημέρες μάλλον κακό κάνουν παρά καλό
2. αποφόρτιση της σπονδυλικής στήλης : μη σηκώνετε βάρη, μη σκύβετε, μη στρίβετε. Μην περνάτε πολλή ώρα στην καθιστή θέση ή στο τιμόνι του αυτοκινήτου
3. δραστηριότητα : μπορείτε να περπατάτε όσο δεν σας ενοχλεί. Η κολύμβηση με χαλαρό ρυθμό είναι η καλύτερη άσκηση, αρκεί το νερό να μην είναι κρύο. Το κολυμβητήριο είναι μία ιδανική λύση.
4. φάρμακα : ξεκινήστε πάντα από τα πιο απλά. Παρακεταμόλη είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με μυοχαλαρωτικά και ηρεμιστικά πχ κωδεΐνη. Δοκιμάστε τις μέγιστες δόσεις που αναγράφονται στο χαρτί του φαρμάκου. Αν δεν είναι αρκετά, δοκιμάστε τα αντιφλεγμονώδη, πάντα σε συνδυασμό με ένα φάρμακο για το στομάχι. Για ακόμα πιο μεγάλη ανακούφιση, υπάρχουν ενδομυϊκές ενέσεις των παραπάνω φαρμάκων. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, μπορεί να βοηθήσει η κορτιζόνη σε χορήγηση λίγων ημερών. Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα εγχύσεων αναισθητικών ουσιών και κορτιζόνης κοντά στην περιοχή που πάσχει.
5. φυσικοθεραπεία : με συνεννόηση με το φυσίατρο ή το φυσικοθεραπευτή.
Πότε έχει ένδειξη η νευροχειρουργική αντιμετώπιση ;
Η νευροχειρουργική επέμβαση έχει ένδειξη :
• όταν ο πόνος είναι αφόρητος και δεν αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα
• όταν έχει αρχίσει και παραλύει το πόδι. Χρειάζεται χειρουργείο τις επόμενες ημέρες.
• στην περίπτωση της ιππουριδικής συνδρομής. Σ’ αυτή την περίπτωση, το χειρουργείο πρέπει να γίνεται ΕΠΕΙΓΟΝΤΩΣ.
Τι είναι η ιππουριδική συνδρομή ;
Ιππουριδική συνδρομή είναι μία επείγουσα κατάσταση κατά την οποία πιέζονται πολλά νεύρα μαζί στην περιοχή της οσφύος, από ένα μεγάλο κομμάτι δίσκου.
Κλινικά υπάρχει αδυναμία και στα 2 πόδια, αναισθησία τύπου σέλλας και προβλήματα στην ούρηση, την αφόδευση και την σεξουαλική λειτουργία. Συγκεκριμένα στην ούρηση παρατηρείται κατακράτηση ούρων ή και ακράτεια.
* η ιππουριδική συνδρομή μπορεί -πολύ σπάνια- να οφείλεται σε άλλα αίτια, εκτός από την κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, όπως όγκους της σπονδυλικής στήλης, αιμάτωμα κλπ.
Αναισθησία τύπου σέλλας ονομάζεται η διαταραχή της αισθητικότητας που αφορά στα σημεία του σώματος που (υποθετικά) ακουμπούν στη σέλλα του αλόγου. Ο ασθενής νιώθει μούδιασμα στα γεννητικά όργανα, την περιοχή γύρω από τον πρωκτό και τους γλουτούς. Το σπάνιο αυτό σύμπτωμα είναι πολύ σοβαρό και σημαίνει πίεση στην περιοχή της οσφύος : χρειάζεται πάντα επείγουσα διερεύνηση.
Ποια είναι η νευροχειρουργική επέμβαση που γίνεται στην οσφυϊκή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Η χειρουργική επέμβαση είναι η οσφυϊκή μικροδισκεκτομή.
Σε ποιόν γιατρό θα πρέπει να απευθυνθώ για την οσφυϊκή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου ;
Θα πρέπει να επισκεφθείτε ένα Νευροχειρουργό.
(πηγή: neurocenter.gr)
